آموزش اقتصاد کلان

مباحث مهم آموزش اقتصاد کلان

• نقدینگی :

پولی و دارای که تحت مالکیت مردم می باشد. اما هرنوع دارای نقدینگی نیست . دارایی را میتوان نقدینگی به حساب آورد که فاصله قیمت پیشنهادی خرید و فروش کم باشد .

 یعنی دارایی که بتوان راحت و سریع آن را به ارز رایج کشور تبدیل کرد بدون آن که از ارزش ذاتی آن کم شود .مثل ،طلا ، ارز و …

افزایش نقدینگی در سطح جامعه تعادل رشد پولی و رشد اقتصادی را برهم زده و باعث کاهش ارز پول شده که در نتیجه تورم را در سطح جامعه افزایش می دهد.

• پایه پولی:

تمام دارایی های بانک مرکزی (اسکناس،طلا،ملک ،دفترو….)

یا بهتر است بگوییم کل نقدینگی در گردش یک اقتصاد را گویند .مثل نقدینگی در دست مردم و سپرده در بانک ها و …که تاثیر زیادی بر اقتصاد و تورم دارد.

پایه پولی با تورم رابطه مستقیم دارد یعنی هر چقدر پایه پولی زیاد شود باعث ایجاد نقدینگی شده و در نهایت تورم در سطح جامعه زیاد می شود.

• تورم:

در اقتصاد به افزایش بی رویه و بدون برنامه ریزی سطح عمومی قیمت‌ها در یک بازه زمانی مشخص گفته می‌شود.

افزایش تورم ،کاهش قدرت خرید و تعادل تقاضای محصولات با نقدینگی موجود برای خرید را بر هم زده ،و همچنین کار و فعالیت های تولیدی و اقتصادی را تضعیف کرده که  درنهایت باعث کاهش ارزش پول کشور می شود.

تورم، یک موضوع مهم و اساسی در بحث اقتصاد کلان است که تغییر آن تاثیر قابل توجهی بر بازارها دارد که به همین خاطر باید بیشتر مورد بحث قرار بگیرد.

• رکود:

رکود به شرایطی گفته می‌شود که در آن فعالیت‌های اقتصادی جامعه برای مدت‌زمان بیشتر از چند ماه تا یک سال  با افت زیادی روبرو می‌شود.

در این شرایط اقتصادی کشور (رکود) چرخه نقدینگی در سطح جامعه بسیار کم شده به طوری که افراد تمایلی به خرید و فروش و سرمایه گذاری  ندارند. که در این حالت ،  تولید ،  تجارت  و اقتصاد کشور راکد می شود.

• تورم نقطه به نقطه:

از بررسی شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی در هر مـاه نـسبت بـه مـاه مـشابه سـال قبـل حاصل می‌آید.

به این معنی که تغییرات قیمت کالاها (تورم ) را در یک مقطع زمانی  نسبت به مقطع زمانی دیگر مثلا تورم ماه دی امسال را با ماه دی سال قبل مقایسه و بررسی می کنند.

که یک استاندارد جهانی بوده و توسط بسیاری از کشورها محاسبه و اعلام می شود  در واقع شاخص تورم نقطه‌ به ‌نقطه بهترین شاخص برای مقایسه عملکرد و تغییرات در یک سال اخیر است.

افزایش تورم ،نقدینگی و کاهش ارزش پول باعث افزایش کسری بودجه میشوند.که در این حالت دولت باید راهکارهای داشته باشد که بتواند کسری بودجه خود را جبران کند تا بتواند پرداختی های خود را انجام دهد.

راهکار اول چاپ پول است که گزینه نه چندان کارآمد و مناسبی است. وقتی دولت چاپ پول انجام داد در پی آن طبیعتاً پایه پولی بالا می رود که منجربه تورم می شود.

برای جلو گیری از تورم باید این پول به صورت وام به مردم ، موسسه ها، ارگان ها به جامعه تزریق شود که به دنبال آن نرخ بهره نیز  پایین خواهد آمد که در این صورت  مردم پول را از بانک خارج کرده و وارد بازر مثل ( زمین ، خونه، طلا ، ارز و … ) می کنند  این کار باعث می شود تعادل بازار به هم بخورد و این چرخه باز از اول تکرار بشود.

و اما راهکار دوم که گزینه مناسب تری است دولت ها برای جبران کسری بودجه خود ، اوراق قرضه ،اوراق بهادار، اوراق نفتی با سررسید های مختلف می فروشند و یا (ETF) صندق های قابل معامله مثل اوراق مشارکتی و … برای فروش ایجاد می کنند.

از سایر گزینه های که باعث کسری بودجه میشوند میتوان به:

 بیماری هلندی(بیماری هلندی یک اصطلاح اقتصادی است که تعریف آن استفاده بی‌رویه از منابع طبیعی (معادن نفت و گاز، طلا و نظایر آن) و رکود ناشی از این استفاده بی‌رویه در بخش صنعت داخلی است.

 به‌عنوان مثال کشوری مانند ایران را در نظر بگیرید که درآمد عمده خود را از فروش نفت به‌دست می‌آورد و در یک برهه زمانی به علت بالا رفتن قیمت هر بشکه نفت درآمد بالایی را به‌دست می‌آورد.

درآمد ارزی مورد نظر به ریال به بانک مرکزی فروخته می‌شود. این میزان نقدینگی و درآمد زیاد بدون رشد هیچ صنعتی و تولید کالایی به جامعه تزریق می‌شود و در نتیجه تقاضای مصرف کالا از سمت عموم جامعه بیشتر می‌شود.

 در صورتی که افزایش تقاضا ناگهانی باشد و عرضه و تقاضا با هم برابری نداشته باشند، قیمت کالاها افزایش پیدا می‌کنند.)

رانت‌های سیستماتیک ( اختلاس ،دزدی، مثل: اختلاس ۹۲ هزار میلیارد تومانی فولاد مبارکه، ۳.۵ میلیارد دلاری چای دبش)

عوامل طبیعی ( مثل کرونا )

پول های بلوکه شده و تحریم ها ، انتظارات تطبیقی، هزینه‌های بیشتر از درآمد، کاهش تولید ملی و افزایش واردات، یارانه ها ، بخش های غیر مولد.

دولت‌ها برای رفع رکود و تورم  و همچنین بهبود وضعیت اقتصادی سیاست های پولی و مالی را اجرا می کنند که به شرح زیر است:

 همانطور که قبلا ذکر شد، نرخ بهره بر مصرف و سرمایه گذاری مصرف کننده تأثیر می گذارد. دو نوع سیاست پولی وجود دارد:

• سیاست پولی انبساطی

در زمان رکود اقتصادی، دولت می تواند با اجرای یک سیاست پولی انبساطی، رشد اقتصادی را تشویق کند. آنها اوراق بهادار را از بازار آزاد خریداری می کنند و برای افزایش عرضه پول، الزامات ذخیره را تسهیل می کنند و از سوی دیگر، نرخ بهره را کاهش می دهند.

• سیاست پولی انقباضی

در رونق های اقتصادی، نرخ تورم بالا در بلندمدت می تواند با کاهش قدرت خرید، مشکل ایجاد کند. برای کاهش تورم، دولت می‌تواند با فروش اوراق بهادار در بازار آزاد ، سخت‌تر کردن ذخایر الزامی و افزایش نرخ بهره، عرضه پول را کاهش داده و نرخ‌های بهره را افزایش دهد.

سیاست مالی

دولت سیاست های مالی را از طریق هزینه ها و مالیات ها برای هدایت اقتصاد کلان اجرا می کند. مخارج دولت بر ایجاد شغل و بهبود زیرساخت ها تأثیر می گذارد که به نوبه خود بر پول در گردش تأثیر می گذارد. مالیات بر درآمد قابل تصرف مصرف کننده تأثیر می گذارد. سیاست های مالی نیز به دو نوع تقسیم می شود:

• سیاست مالی انبساطی

برای افزایش تورم، دولت ها برای افزایش پول در گردش یا کاهش مالیات، هزینه ها را افزایش می دهند، بنابراین مصرف کنندگان پول بیشتری برای خرج کردن دارند.

برای شناخت و بیان وضعیت اقتصادی کشور شاخص های مهم دیگری نیز وجود دارد که باید مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار بگیرد گه عبارت اند از…

• GDP (Gross Domestic Product)  

• GNI: ( Gross National Income)

• CPI:( Consumer Price index)

• PPI: (Producer Prince Index)

• PMI: ( Purchasing Managers Index)

• RS: ( Retail sales)

• NFP: ( Nonfarm payrolls)

دوره اقتصاد کلان کمال قزلباش

در این مقاله آموزش اقتصاد کلان ما سعی کردیم شما را با اصطلاحات و متددهای اقتصادی آشنا کنیم. باشد که با رعایت این مسائل به بهترین نحو احسنت به معاملات خود بپردازید جهت مشاوره و شرکت در دوره های کامل تر با همکاران ما در ارتباط باشید.